Motywy w „Małym Księciu”

<<Mały Książę – opracowanie ze streszczeniem

„Mały Książę” to taka książka, w której w zależności od wieku, zdobytych doświadczeń każdy znajdzie coś innego. Każde podejście do tej samej książki może przynieść coś nowego.

Najważniejszym motywem pojawiającym się w tej powiastce filozoficznej jest motyw przyjaźni. Chłopiec opuszcza swoją planetę, bo czuje się osamotniony i pragnie nawiązania bliskiej relacji. Dopiero lis uświadamia mu, że nie jest to proste. Mówi o tym, że ludzie nie mają przyjaciół, bo nie mają czasu, by o nich zabiegać. Zaprzyjaźnianie się to długotrwały proces, jest formą oswajania drugiego człowieka. Przyjaźń przynosi wiele szczęścia, ale wiąże się także ze smutkiem w sytuacji rozstania. Chłopiec zrozumiał, że najważniejsze jest niewidoczne dla oczu, że człowieka należy oceniać za jego wnętrze, za zachowanie.

W lekturze nie brakuje elementów fantastycznych, które przeplatają się ze światem realistycznym. Sam Mały Książę, to że mieszka na maleńkiej planecie, jego podróż międzyplanetarna, mówiący róża, lis i wąż – to wszystko nadaje opowieści charakter baśniowy.

Motyw podróży stanowi odrębny temat. Warto o niej pamiętać w wypracowaniach dotyczących różnego pojmowania podróży. Trzeba się zastanowić, co było przyczyną wyprawy chłopca i czego go ona nauczyła. Mały Książę z pomocą stada dzikich ptaków opuścił swoją planetę, by poznać świat, zrozumieć ludzi. Napotkani mieszkańcy planet zaprezentowali mu przekrój wad ludzi dorosłych, uświadomili mu, jakim człowiek nie chce się stać. Na Ziemi lis nauczył go wiele o relacjach, Pilot pokazał, że nie każdy dorosły jest zły, a żmija dała mu szansę na wykorzystanie zdobytej mądrości i powrót do róży. Chłopiec podczas podróży zmienił się, dojrzał, zrozumiał, że jakość relacji z różą zależy także od niego.

I tu wkracza motyw miłości. Uczucia prawdziwego, ale niezwykle trudnego. Chłopiec zrozumiał, że jego osamotnienie było spowodowane nie brakiem miłości a jedynie brakiem wzajemnego zrozumienia. Lis uświadomił mu, że opuszczenie róży było pochopne, bo za każdą oswojoną istotę człowiek staje się na zawsze odpowiedzialny.

W czasie omawiania motywu podróży wspomniałam już o tym, że mieszkańcy kolejnych planet byli nosicielami określonych wad ludzi dorosłych. Można powiedzieć, że zostali przedstawieni w sposób karykaturalny, czarno-biały. Zwróćcie na nich szczególną uwagę, bo każdy z mieszkańców to inny motyw, każdy może służyć jako przykład do innej rozprawki. Król to motyw władzy – pokazuje, jak władza może ogłupić człowieka i jak wiele jest w stanie zrobić, by tę władzę z całym należnym jej autorytetem utrzymać. Próżniak – inaczej pyszałek, to uosobienie człowieka zapatrzonego w siebie, skrajnego egocentryka. Biznesman – to żądza pieniądza, brat bliźniak Ebenezera Scrooge’a z „Opowieści wigilijnej”, Pijak to  człowiek uzależniony, o słabym charakterze, zdający sobie sprawę z problemu, ale niemający siły, by zawalczyć o siebie. Latarnik – to pracoholik niezdolny sprzeciwić się bezsensownym rozkazom, które, mimo zmiany realiów, się nie zmieniają. Na koniec jeszcze Geograf, który wiedzę książkową przedkłada nad doświadczenie i poznawanie świata.

Warto wspomnieć o motywie zła, który symbolizują baobaby na planecie Małego Księcia. Narrator wprost ostrzega przed nimi czytelników. Jak to rozumieć? Trzeba pamiętać o tym, że gdy zło jest małe, łatwo je wyplenić. Jeśli jednak pozwolimy mu się rozrosnąć, pozbycie się go staje się niemożliwe i może doprowadzić do katastrofy.

Krótka książka, poruszonych tematów bez liku. Jest absolutnym „must have” w większości uczniowskich rozprawek.

<<Mały Książę – opracowanie ze streszczeniem