<< Syzyfowe prace – opracowanie

Akcja powieści toczy się w 10 lat po upadku powstania styczniowego. Celem zaborców było wynarodowienie młodego pokolenia, całkowite zrusyfikowanie go. Nauczyciele mieli różne sposoby, niektóre z nich nieoczywiste.

Sposoby rusyfikacji:

• Zakazano mówienia po polsku. Szczególnie zaciętym rusyfikatorem był nauczyciel Polak – Majewski, „rdzenny Rosjanin od dwóch lat”; tego zakazu przestrzegał także pochodzący z Niemiec profesor Leim, choć sam w domu porozumiewał się po polsku a jego córki były zaangażowane w różne działania patriotyczne;
• Podręczniki dostępne były wyłącznie w języku rosyjskim (nawet służące nauczania języka polskiego);
• Podkreślano wartość kultury rosyjskiej, szczególnie rosyjskiego teatru (nie wystawiano sztuk polskich, więc każdy, kto chciał obejrzeć spektakl, mógł zrobić to tylko w języku rosyjskim);
• Milczano na temat wszelkich osiągnięć kultury polskiej, zakazywano czytania literatury polskiej (rekwirowano znalezione książki);
• Przekłamywano historię i budzono niechęć do religii katolickiej (mistrzem był nauczyciel Kostriulew, który nadprogramowo doczytywał uczniom teksty obrzydzające im ich własny kraj);
• Zmuszano do śpiewania pieśni na cześć cara;

Inne metody wychowawcze w Gimnazjum w Klerykowie:

• Surowe karanie buntowników – kary cielesne;
• Zamykanie uczniów w klasie, tzw. koza, o chlebie i wodzie;
• Nagradzanie donosicielstwa;
• Rewidowanie mieszkań, sprawdzanie sienników i tornistrów;
• Zapraszanie do teatru, nagradzanie cukierkami;
• Wydalanie ze szkoły;
• Nakazanie bezmyślnego wkuwania regułek;
• Promowanie lizusostwa, burzenie solidarności uczniowskiej;
• Ośmieszanie uczniów pochodzących z nizin;
• Rosyjscy nauczyciele zawsze wstawiali się za uczniami w konflikcie z wykładowcami polskiego pochodzenia (zły policjant i dobry policjant) a także nie karali uczniów surowo, by wzbudzić ich wdzięczność.

<< Syzyfowe prace – opracowanie