<< Pan Tadeusz – streszczenie i opracowanie
Zwyczaj/obyczaj to pewne zachowanie społeczności, które wynika z tradycji. Pielęgnowanie obyczajów wpływa na poczucie tożsamości, jedności, narodowej wspólnoty.
Jakie zwyczaje znajdziemy w epopei?
Warto podkreślić, że w Soplicowie o pielęgnowanie tradycji dbał Sędzia a wspierał go w tym m.in. Wojski.
- określony porządek przy stole i podczas spaceru
Każdy członek społeczności znał swoje miejsce, które wynikało z jego wieku, piastowanego urzędu i płci. Sposób usadzenia ważniejszych osobistości podkreślał szacunek gospodarza wobec nich.
![](http://wordpress2211440.home.pl/lekturyinfo/wp-content/uploads/2022/02/obraz-6.png?w=739)
Szczególne miejsce miała starszyzna oraz kobiety, którym mężczyźni usługiwali przy posiłku i zabawiali je rozmową.
Goście weszli w porządku i stanęli kołem.
Podkomorzy najwyższe brał miejsce za stołem;
Z wieku mu i z urzędu ten zaszczyt należy,
Idąc kłaniał się damom, starcom i młodzieży.
Przy nim stał kwestarz, Sędzia tuż przy bernardynie.
Bernardyn zmówił krótki pacierz po łacinie;
Mężczyznom dano wódkę; wtenczas wszyscy siedli,
I chołodziec litewski milcząc żwawo jedli.
Pan Tadeusz, choć młodzik, ale prawem gościa
Wysoko siadł przy damach obok jegomościa;
(warto zauważyć, że te zasady nie obowiązywały podczas picia kawy po śniadaniu – wtedy goście siadali dowolnie)
- grzybobranie
Wspólna wyprawa na grzyby. Lasy litewskie zostały przedstawione jako te, w których można znaleźć wiele różnych gatunków grzybów, czemu towarzyszą wyszukane porównania. Uczestniczy zakładali kapelusze przeciwsłoneczne i letnie opończe i wyruszali na poszukiwania. Był to sposób spędzania wolnego czasu z elementami rywalizacji.
Na zielonym obrusie łąk, jako szeregi
Naczyń stołowych sterczą: tu z krągłymi brzegi
Surojadki srebrzyste, żółte i czerwone,
Niby czareczki różnym winem napełnione;
Koźlak, jak przewrócone kubka dno wypukłe […]
![](http://wordpress2211440.home.pl/lekturyinfo/wp-content/uploads/2022/02/obraz-7.png?w=596)
Wojski jako jedyny zbierał muchomory, które wykorzystywał później jako trutkę na muchy (ciekawostka: muchomor = much +mór, czyli śmierć)
- polowanie
To popularna i lubiana forma szlacheckiej rozrywki. Polowanie odbywa się według ściśle określonych zasad, ma formę rytuału. Wybiera się osobę, która koordynuje działania (w „Panu Tadeuszu” jest nią Wojski) . Polowanie trwa od wschodu słońca aż do końca dnia. Im grubszy zwierz, tym polowanie ma większe znaczenie.
![](http://wordpress2211440.home.pl/lekturyinfo/wp-content/uploads/2022/02/obraz-8.png?w=508)
Po zakończeniu polowania dzieli się zdobycz pomiędzy tych, którzy zabili zwierzę. Organizowana jest także uczta, na której podaje się staropolski bigos. Specjalistą od łowów jest Wojski, który ma w tym duże doświadczenie. Według niego polowaniem na małego zwierza (na przykład na zające) może zajmować się służba, nie szlachta.
- czarna polewka jako odmowa wydania córki za mąż
Do końca nie wiadomo, czy Jackowi Soplicy podano czarną polewkę, gdy prosił o rękę Ewy. Według Gerwazego tak właśnie było. Zgodnie ze spowiedzią samego Jacka, do oświadczyn w ogóle nie doszło.
Sama czarna polewka to rodzaj zupy z krwi, która podawano niechcianemu konkurentowi.
- zajazd
Zbrojny najazd na ziemie, które chce się zawłaszczyć. Zajazdu dokonał Gerwazy ze szlachtą za zgodą Hrabiego.
- sejmiki szlacheckie
W „Panu Tadeuszu” zwana „radą”. Spotkanie służące dyskusji na jakiś temat. Często kończył się awanturą.
- stroje szlacheckie
Kontusz, żupan i pas to nieodłączne elementy stroju każdego szlachcica. Jeśli do tego doda się sumiaste wąsy Jacka Soplicy, to powstanie typowy polski szlachcic końca XVIII i początku XIX wieku.
![](http://wordpress2211440.home.pl/lekturyinfo/wp-content/uploads/2022/02/obraz-9.png?w=551)
W stroju szlachcianki zaprezentowała się także Zosia podczas swoich zaręczyn z Tadeuszem.
Zachwyceni dziewczyny urodą, postawą,
A szczególniej jej strojem litewskim, prostaczym.
Bo dla tych wodzów, którzy w swym życiu tułaczym
Tak długo błąkali się w obcych stronach świata,
Dziwne miała powaby narodowa szata,
Która im wspominała i młode ich lata,
I dawne ich miłostki.
<< Pan Tadeusz – streszczenie i opracowanie
![](http://wordpress2211440.home.pl/lekturyinfo/wp-content/uploads/2022/02/pan-tadeusz-notatki.png?w=1024)