<< Kamienie na szaniec – opracowanie ze streszczeniem
„Kamienie na szaniec” to czas okupacji, przeciwstawianie się Niemcom i patriotyzm młodych ludzi – to rzeczywiście główny temat lektury. We wstępie pojawia się zapowiedź, że to historia o ludziach, którzy potrafili pięknie żyć i pięknie umierać. W czasie pokoju uczyli się, planowali odbudowę swojego zrujnowanego kraju, szerzenie wiedzy wśród społeczeństwa, w czasie wojny chwycili za broń, by w inny sposób służyć ojczyźnie. Pamiętajmy o tym, że patriotyzm to nie tylko oddanie życia za kraj, w czasie pokoju to przede wszystkim spełnianie obywatelskich obowiązków, a w przypadku młodzieży nauka.
Patriotą jest osoba, która kocha swój kraj, stąd mamy tu motyw miłości do ojczyzny. Pojawia się także miłość rodzinna, synów do matek, braci do sióstr, ojców do dzieci. Wszyscy trzej główni bohaterowie są w pełni oddani swoim rodzinom, wspierają je, uczestniczą w ich życiu. Aresztowanie ojca Alka jest dla niego tak bolesne, że wpływa na jego kolejne działania. Przy motywie miłości warto wspomnieć też Basię, dziewczynę Alka, która była jego powierniczką.
„Kamienie na szaniec” często pojawiają się także jako przykład tego, że to los ma władzę nad człowiekiem, że przeznaczenie decyduje o człowieku, nie jego wybory. Oczywiście chłopcy w obliczu wojny samodzielnie zdecydowali o tym, że chcą się stać częścią podziemia, ale to los sprawił, że w ogóle musieli stanąć przed takim wyborem. W innym czasie, w innej rzeczywistości mogliby być kowalami swojego życia, tu jednak wojna pokrzyżowała te plany.
Ostatnim motywem, który chciałabym omówić w kontekście lektury, jest motyw przyjaźni. Alek, Rudy i Zośka, ale też wielu innych chłopców, byli przyjaciółmi, łączyła ich relacja na dobre i na złe. Mieli ten sam system wartości, podobne cele, czuli potrzebę samorozwoju i nie chcieli stać obojętnie wobec działań okupanta. Rozmawiali ze sobą, wpływali na siebie, motywowali się do działania. Przyjaźń łącząca chłopców była niezwykle silna, zbudowana na solidnych fundamentach. W chwili próby, gdy aresztowano Rudego, zrobili coś nieprawdopodobnego – zaryzykowali życie, by ratować przyjaciela z rąk gestapowców. W tej sytuacji powiedzieć, że prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie, to nic nie powiedzieć. Alek umarł od rany postrzałowej w brzuch, ale z uśmiechem na ustach, bo miał świadomość, że akcja pod Arsenałem się udała i Rudy został uratowany. Zośka przez wiele tygodni po śmierci przyjaciół wyrzucał sobie, że nie pomógł Rudemu wcześniej, nie mógł sobie psychicznie poradzić z jego stratą. Pamiętnik, który napisał po tych wydarzeniach stał się podstawą do napisania przez Kamińskiego „Kamieni na szaniec”.